Bloedarmoede
In het kort
Als u bloedarmoede heeft, wordt er niet genoeg zuurstof afgegeven in het lichaam. Bloedarmoede kan ontstaan door verschillende oorzaken. Het wordt aangeraden meer ijzer, vitamine B12 en foliumzuur in te nemen bij bloedarmoede. Lees hieronder in welke producten deze stoffen veel zitten. De oorzaak van uw bloedarmoede is belangrijk voor de adviezen en de behandeling. Daarom kan de huisarts een bloedonderzoek doen.Als u bloedarmoede heeft, wordt er niet genoeg zuurstof afgegeven in het lichaam. Om zuurstof aan het lichaam af te geven, heeft het bloed hemoglobine nodig. Hemoglobine is een stofje die ervoor zorgt dat zuurstof in verschillende delen van het lichaam wordt afgegeven. U heeft ijzer, vitamine B12 en foliumzuur nodig om hemoglobine te kunnen maken. Als er dus een tekort aan ijzer, vitamine B12 of foliumzuur bestaat, kunt u klachten krijgen. Bloedarmoede kan dus komen door:
- Onvoldoende ijzer in het lichaam (dit is de meest voorkomende oorzaak)
- Onvoldoende vitamine B12 in het lichaam
- Onvoldoende foliumzuur in het lichaam
- Bepaalde ziektes
In sommige situaties heeft uw lichaam te weinig ijzer, bijvoorbeeld:
- Bij een heftige of langdurige ongesteldheid. Dit is de meest voorkomende oorzaak voor vrouwen van bloedarmoede.
- Bij vrouwen en mannen ouder dan 50 jaar komt bloedarmoede vaak voor omdat zij een ziekte in hun maag of darmen hebben. Daarbij wordt bloed verloren via de maag of darmen. Omdat het zo weinig is, gaat dit onopgemerkt.
- Als u door een bevalling, ongeluk of operatie veel bloed bent verloren
- Als u zwanger bent, dan heeft uw lichaam meer ijzer nodig
- Als u te weinig ijzerrijke voeding eet
- Als u een ziekte heeft waarbij uw lichaam ijzer niet goed in de darmen kan opnemen, zoals glutenintolerantie (coeliakie)
In sommige situaties heeft uw lichaam te weinig vitamine B12 en foliumzuur, bijvoorbeeld wanneer:
- U een ziekte van de maag of darmen heeft, zoals pernicieuze anemie of een auto-immuun ziekte. Dan wordt er niet voldoende vitamine B12 opgenomen.
- Uw voeding te weinig vitamine B12 bevat, bijvoorbeeld bij veganisten, alcoholisten, mensen met weinig eetlust en mensen die zich aan een streng dieet houden
- U bepaalde medicijnen slikt, zoals maagmedicijnen en medicijnen die bloedglucose verlagen, zoals medicijnen voor mensen met diabetes type 1 of type 2
- U vaak te veel alcohol drinkt en/of te weinig voeding eet als eieren, peulvruchten, vlees en groene bladgroenten
U kunt ook bloedarmoede hebben bij sommige ziektes, bijvoorbeeld wanneer:
- U een erfelijke ziekte heeft of een chronische aandoening zoals reuma of nierziekten. Deze ziektes zorgen ervoor dat hemoglobine niet goed aangemaakt wordt en rode bloedcellen worden afgebroken.
- U ontstekingen heeft, zoals oorontsteking of buikgriep, bloedarmoede komt dan vaak voor bij kinderen met deze type ontstekingen
- U een behandeling met chemotherapie bij kanker krijgt
Het is belangrijk om de oorzaak achter uw bloedarmoede te achterhalen. Op deze manier kunt u het makkelijker oplossen.
Bij bloedarmoede kunt u last hebben van de volgende klachten:
- Duizeligheid
- Hoofdpijn
- Bleekheid, dit komt voornamelijk voor bij ernstige bloedarmoede
- Hartkloppingen
- Pijn op de borst
- Vermoeidheid
- U heeft een moe en zwak gevoel
- Kortademigheid
- Overtollig transpireren
- Oorsuizen
- Koude handen en voeten
Als u bloedarmoede heeft, is het belangrijk om via voeding meer ijzer, vitamine B12 en foliumzuur op te nemen. Sommige producten bevatten veel ijzer, zoals:
- Noten
- Brood
- Peulvruchten, voorbeelden hiervan zijn bonen, kikkererwten, linzen en pinda’s
- Veel groenten, voorbeelden hiervan zijn augurken, snijbieten, broccoli, courgette tuinbonen, postelein, zoete aardappel, pompoen, zongedroogde tomaten en veldsla
- Vlees, vooral rundvlees en orgaanvlees (lever en nier)
- Gedroogde vruchten
- Bepaalde vissen, kreeftachtigen, weekdieren en schelpdieren
Ijzer uit dierlijke producten, zoals vlees en vis, wordt beter in het lichaam opgenomen dan ijzer uit plantaardige producten, zoals fruit en groente. Als u ervoor zorgt dat u bij uw eten ook voldoende vitamine C binnenkrijgt, kan de darm ijzer beter opnemen. Vitamine C zit in in (citrus)fruit, groente, aardappelen, kiwi’s, bessen en aardbeien. Om extra vitamine B12 in te nemen, kunt u het beste dierlijk voedsel eten zoals:
- Vlees
- Melk
- Vis
- Eieren
- Yoghurt
Om extra foliumzuur in te nemen, kunt u de volgende producten eten:
- Groene bladgroenten
- Volkorenproducten, zoals volkoren brood of volkoren pasta
- Peulvruchten
- Lever
De oorzaak van uw bloedarmoede is belangrijk voor de adviezen en de behandeling. Daarom kan de huisarts een bloedonderzoek doen. Soms is het nodig om verder onderzoek te doen, bijvoorbeeld onderzoek van de maag of darm. Dit wordt gedaan om zeker te zijn dat het geen maag- of darmkanker is.
Als u met ijzerpillen begint, dan wordt uw bloed na vier weken gecontroleerd. Als de hemoglobine in uw bloed weer normaal is, dan blijft u de ijzerpillen nog acht tot twaalf weken slikken. Als de hemoglobine in uw bloed dan nog niet normaal is, moet er meer onderzoek gedaan worden door uw huisarts of een andere specialist.
Als u met foliumzuur begint, dan wordt uw bloed na vier weken gecontroleerd. Als de hemoglobine in uw bloed weer normaal is, blijft u deze nog zes tot twaalf weken slikken. Daarna kunt u overleggen met uw huisarts wat voor behandeling er verder nodig is.
Als u met vitamine B12 tabletten begint, dan wordt uw bloed na vier weken gecontroleerd. Als de hemoglobine in uw bloed weer normaal is, blijft u deze nog vier tot zes weken slikken. Daarna kunt u overleggen met uw huisarts wat voor behandeling er verder nodig is.
Als u een maag-darmziekte heeft waardoor onvoldoende vitamine B12 uit de voeding kan worden opgenomen, dan moet u in uw verdere leven elke dag een tablet van 1.000 microgram vitamine B12 innemen. Als u dit niet kunt slikken, dan krijgt u vitamine B12-prikken